Özel Bilirkişi Raporu Ne Kadar Etkili! Uzman görüşü, mahkemenin atadığı bilirkişiden bağımsız olarak, taraflardan birinin kendi isteğiyle ve ücretini ödeyerek, uzman bir kişiye hazırlattığı teknik veya bilimsel nitelikli rapordur.
Bilirkişi, görüşüne başvurulan husus hakkında, özel ve teknik bilgisine dayanılarak inceleme yapar ve vardığı sonuçları mahkemeye bildirmektedir. Başka bir ifade ile, bilirkişi sahip olduğu uzmanlık alanı ile mahkemeye yardımcı olmaktadır. Bilirkişi incelemesinde dava ile ilgili olarak çözümü hakimler tarafından bilinmeyen özel ve teknik bilgisinin gerekli olduğu durumlarda müracaat edilmektedir. Başka bir ifade ile, hakimin teknik ve özel bilgisinin yeterli olmadığı hallerde, bilirkişi, yargıca yardımcı olmaktadır.
Bilirkişi raporu, takdiri deliller arasında sayılmış olup, mahkeme hakimi, bilirkişi raporu ile bağlı değildir. Dava dosyasındaki diğer deliller gibi bilirkişi raporunun takdiri de mahkemenin takdirine bırakılmıştır. Ancak hakimler, çözümü uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hâllerde bilirkişiye başvurdukları için genellikle kararlarını da bilirkişi raporlarına dayandırmaktadır.
Uzman görüşü bir davada, çözümü hakim tarafından bilinmeyen özel ve teknik bilgi gerektiren hallerde uzman görüşüne başvurulan bilirkişi tarafından adli makama sunulan rapor demektir.
Hukuk yargılamasında doğru ve adil karar verebilmenin en temel şartı, dava konusu olayın tüm yönleriyle aydınlatılmasıdır. Ancak bazı davalarda, hukuki bilginin yanı sıra teknik, tıbbi, mali veya farklı alanlardaki özel bilgi ve uzmanlık da gerekebilir. İşte bu noktada uzman görüşü devreye girer.
Mahkemenin atadığı bilirkişiden bağımsız olarak tarafların kendi inisiyatifiyle dosyaya sunduğu uzman görüşü, dava sürecinde hem mahkemeye yol gösterici olur hem de tarafların iddialarını somut ve bilimsel verilerle desteklemesine imkân tanır.
Uzman görüşü , tarafların davaya konu olay veya olgu hakkında teknik, bilimsel ya da mesleki özel bilgi sahibi bir kişiden aldıkları yazılı görüşü ifade eder. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 293. maddesine göre taraflar, dava süresince uzman görüşü alabilir ve bu görüşü mahkemeye sunabilirler. Bu görüş, bilirkişi raporu gibi bağlayıcı olmamakla birlikte mahkemeye sunulan diğer deliller gibi değerlendirilir.
Yargıtay içtihatlarında da uzman görüşünün önemi sık sık vurgulanmıştır. Özellikle bilirkişi raporlarının yetersiz ya da çelişkili olduğu durumlarda, dosyaya sunulan uzman görüşleri davanın seyri üzerinde belirleyici olabilmektedir.
Uzman Görüşünün Yargıtay Kararlarında Yeri
Örneğin, Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2015/14608 E. ve 2017/12174 K. sayılı kararında; mahkemece alınan bilirkişi raporunda eksiklikler bulunması ve davacı tarafın sunduğu uzman görüşünün somut ve bilimsel verilerle desteklenmiş olması nedeniyle, mahkemenin yeni bir bilirkişi raporu alması gerektiği belirtilmiştir. Kararda, “tarafların uzman görüşü alma hakkı bulunduğu ve bu görüşlerin dosya kapsamıyla birlikte değerlendirilmesi gerektiği” açıkça ifade edilmiştir.
Özel Bilirkişi Raporu Ne Kadar Etkili!
- Teknik Bilgi Sağlar:
Davaya konu olan teknik konularda mahkemenin yeterli bilgiye sahip olması beklenemez. Uzman görüşü bu eksikliği giderir. - Bilirkişi Raporlarını Denetleme İmkânı Sunar:
Bilirkişi raporunda hata veya eksiklik varsa, uzman görüşüyle bu durum tespit edilerek mahkemenin yeniden değerlendirme yapması sağlanabilir. - Delil Değerine Sahiptir:
Her ne kadar bağlayıcı olmasa da uzman görüşü, diğer deliller gibi dosyada dikkate alınır ve karar verirken mahkemeye yardımcı olur. - Çelişkili Durumlarda Hakim Yol Gösterir:
Mahkemenin atadığı bilirkişi raporları arasında çelişki olması halinde uzman görüşü, çelişkilerin giderilmesine katkı sağlar.
Son yıllarda meydana gelen gelişmeler ışığında uzman görüşü yaygınlaşmaya başlayan bir uygulama haline geldi. HMK 293 ve CMK 67/6 maddelerinde belirtildiği üzere taraflar gerekli gördükleri hallerde savcılık ve mahkeme makamına verilmek üzere uzman tarafından hazırlanan uzman görüşü raporu sayesinde iddia veya savunmalarını ispat edebilme imkanına kavuşmuştur.
Uzman Görüşü Nasıl Alınır?
Uzman görüşü almak isteyen kişiler ilk olarak gerekli belgeleri tamamlamalı ve bizimle iletişime geçmelisiniz. Belgelerinizi teslim ettikten sonra uzman kişiler tarafından detaylı bir şekilde incelemeleriniz yapılır ve gerekli olan ödeme talep edilir. Somut olarak yapılacak olan incelemeler için bir miktar ücret istenilir. Bu miktar ise olaya ve olayın karmaşıklığına göre değişiklik gösterebilir. Ön inceleme sürecinden sonra rapor verip vermemek tamamen uzmana bağlı bir karardır. Ancak bu noktada rapor vermek istenmese bile ön inceleme ücreti kişiye geri ödenmez. Ön inceleme yapıldıktan sonra rapor talep edildiğinde gerekli ücret belirlenir ve talep edilir.
Sonuç
Uzman görüşü, hukuk yargılamasında teknik ve bilimsel gerçeklerin ortaya çıkmasına katkı sağlayan önemli bir araçtır. Yargıtay kararları da uzman görüşünün mahkeme kararına etkisini ve bilirkişi raporlarının denetiminde ne denli önemli bir işlev üstlendiğini açıkça göstermektedir. Özellikle karmaşık ve teknik detaylar içeren davalarda, tarafların uzman görüşü alması, hem dava sürecinde ellerini güçlendirecek hem de adil bir karar verilmesine katkı sağlayacaktır.
Detaylı bilgilendirme için arayın
0541 747 13 10
